Specjały i przepisy z Zala

Smaki Zala

Specjalności kuchni z Zala sięgają wielkiej przeszłości. Kto spróbuje naszych wybornych potraw i sławnych win, wzbogaci się o trwałe gastronomiczne przeżycie. Południowa połać pogórza Keszthely ma starą tradycję uprawy winogron, w tej okolicy produkcją wina zajmowali się już Rzymianie. Dzięki umiejętnościom miejscowych również i dziś wiele spośród tutejszych gatunków winogron i win zdobywa uznanie zagranicą, najsłynniejsze to Cserszegi Fűszeres. W życiu miejscowości także i dzisiaj barwną plamę stanowią żniwa (szüret) oraz wiążące się z nimi zabawy, korowody, imprezy. Nasi gospodarze obficie serwują tu wyjątkowe potrawy i wspaniałe wina z Zala.

Jesteście Państwo zainteresowani smakami Zala? Odwiedźcie którąkolwiek z naszych restauracji, bo obok potraw międzynarodowych czekają również na Was propozycje regionalne.

Także i w domu chętnie przyrządziliby Państwo kilka typowych dań z Zala? Nie wahajcie się ani chwili! Z pomocą poniższych przepisów z łatwością przygotują Państwo smaczne dania!

Składniki na 4 osoby: 600 g polędwiczek wieprzowych, 20 g tłuszczu, 200 g ziemniaków, 80 g mąki, 20 szt. jajek, sól, pieprz 

Przygotowanie: na każdą porcję odkrawamy 4-6 plasterków wieprzowiny, rozbijamy, solimy i posypujemy pieprzem. Z jajek i mąki wyrabiamy ciasto jak na naleśniki, dodając starte surowe ziemniaki. Przygotowane wcześniej plasterki mięsa posypujemy mąką, zanurzamy w cieście, smażymy w gorącym, głębokim tłuszczu aż do zarumienienia. Podajemy z ziemniakami i ryżem, udekorowane sałatą.

Składniki: 1 kg ziemniaków (startych na tarce), 1 kefir, 15 dkg mąki, sól, 1 średniej wielkości cebula, 2 ząbki czosnku, olej
Przygotowanie: Surowe ziemniaki ścieramy na tarce, dodajemy kefir, mąkę, jajko, solimy i dodajemy startą cebulę. Na patelnię wylewamy nieco oleju i chochlą kładziemy masę na placki, smażymy aż się zarumienią. Podajemy z gęstą śmietaną i startym serem. Placki możemy zagęszczać dodając do surowego ciasta starty ser lub szynkę. Można piec w brytfannie, jednak placki nie będą tak rumiane.

Składniki: 1,5 kg ziemniaków, 50 dkg mąki, sól, 10 dkg cebuli, 15 dkg tłuszczu
Przygotowanie: Ziemniaki obieramy, kroimy na plasterki, gotujemy w małej ilości wody. Po ugotowaniu ugniatamy dodając mąkę. Z przygotowanej gęstej masy ziemniaczanej formujemy duże kluseczki. Polewamy tłuszczem z cebulą, odrobinę podsmażamy i podajemy z gęstą śmietaną.

Składniki: 2 kg mąki, 60 dkg drożdży, 20 dkg tłuszczu, 6 jajek, 8-10 łyżek stołowych cukru, 1,3 l. mleka, szczypta soli.

Nadzienie: 30 dkg maku, 25 dkg cukru, 30 dkg orzechów, 20 dkg cukru, garść suszonych śliwek 

Przygotowanie: mąkę lekko podgrzewamy i przekładamy do większej miski. Drożdże rozpuszczamy w 300 ml letniego, osłodzonego mleka i mieszamy na zakwas. Przykrywamy ciepłym ręcznikiem i czekamy do wyrośnięcia. Cukier mieszamy z 5 jajkami i solą, dolewamy mleko i dodajemy do zakwasu. Wszystko mieszamy z mąką i czekamy do wyrośnięcia. Podgrzany tłuszcz wlewamy po bokach naczynia, ugniatając ciasto ku środkowi, aż zrobi się gładkie, prawie jedwabiste i zacznie oddzielać się od naczynia i naszych rąk. Formujemy bochenek, posypujemy mąką, przykrywamy ciepłym ręcznikiem, odstawiamy w ciepłe miejsce na 1,5 h do wyrośnięcia. Wykładamy na posypaną mąką deskę. Kroimy na 4 części, lekko wałkujemy, formujemy małe wałeczki, odkładamy na 25 min. Formujemy 3 wałki o grubości palca. Każdy wypełniamy odpowiednio: pierwszy, niezbyt grubą warstwą orzechów z cukrem, drugi makiem, trzeci śliwkami. Splatamy jak warkocz wszystkie 3 wałki. Końcówkę zaplanujmy tak, by 2 skrajne wałki były dłuższe. Wkładamy do słabo natłuszczonej i posypanej mąką formy (40x30 cm).  Z 4. części ciasta odrywamy małe kawałki ciasta i wałkujemy na cienko. Formujemy z nich główkę i sukienkę lalki. Oczy tworzymy z ziaren kawy lub fasoli.  Smarujemy ubitym jajkiem i odstawiamy na 1 h do wyrośnięcia. Potem znów smarujemy jajkiem. Wkładamy o nagrzanego, ale nie gorącego piekarnika. Kiedy wierzch zrobi się brązowy, przykrywamy go namoczonym w wodzie papierem o pieczenia. Pieczemy 1h, ale po upływie pół godziny zmniejszamy płomień.

Składniki: 60 dkg mąki, 2 łyżeczki soli, odrobina tuszczu, 1 cebula, 1 jajko, pół garści suchego twarogu, 1 kubek gęstej śmietany 

Przygotowanie: z mąki, jajka i małej ilości wody wyrabiamy twarde ciasto. Formujemy 2 bułki. Odstawiamy, następnie formujemy wałeczki o grubości małego palca i odrywamy na kawałki wielkości orzechów. Gotujemy w osolonej wodzie. Smarujemy rondel zimnym tłuszczem i wkładamy do niego nasze ciasto. Polewamy gorącym tłuszczem. Twaróg lekko solimy i posypujemy nim ciasto. Polewamy śmietaną i podajemy. Możemy przygotować też wersję bez twarogu i śmietany, za to ze smażoną cebulką. 
 

Skadniki: 1 luźna kapusta, 5 większych ziemniaków, 1 zielona papryka, 1 łyeżczka majeranku, 2 łyżki stołowe tłuszczu, 2 łyżki stołowe mąki, 2 ząbki czosnku, 1 łyeżczka mielonej czerwonej papryki, szczypta kminku, sól.

Przygotowanie: kapustę rozrywamy na kawałki (nie kroimy), gotujemy w niewielkiej ilości osolonej wody. Dodajemy zieloną paprykę (może być trochę ostra), majeranek, kminek. Jeśli składniki do połowy ugotowały się, dodajemy pokrojone w kostkę ziemniaki i gotujemy do miękkości. Mąkę rumienimy w tłuszczu, dodajemy czosnek. Dodajemy zmieloną paprykę i wodę, mieszamy i dodajemy do reszty. Gotujemy jeszcze przynajmniej 10 minut i solimy według upodobań.

Składniki: pół kg mąki (rétesliszt), pół kg mąki pszennej, ok. 300 ml letniej wody, szczypta soli. Nadzienie: 2 kg startej dyni, 25 dkg mielonego maku, 100 ml gęstej śmietany, 15 dkg cukru. Do posmarowania: olej, 300 ml gęstej śmietany, 1 jajko

Przygotowanie: ugniatamy średnio miękkie ciasto, z taką ilością wody, jaką wchłonie mąka. Ciasto formujemy w 3 mniejsze kulki, smarujemy olejem i przykrywamy naczyniem by odpoczęło w ciepłym miejscu przez 45 minut. W tym  czasie dusimy startą dynię i dodajemy mak, cukier i małą ilość śmietany, tak by całość nie była zbyt płynna. Odstawiamy do ostygnięcia. Ciasto rozciągamy na stole przykrytym obrusem posypanym mąką tak, by opadało poza jego krawędź. Następnie skrapiamy je olejem. Nadzienie ostrożnie, ręką wykładamy na 2/3 powierzchni ciasta! Wolna część powierzchni ciasta będzie częścią wierzchnią rétesa; potrzeba na nią więcej warstw, by nadzienie nie wydostało się na zewnątrz. Unosząc krawędź obrusu zawijamy ciasto zaczynając od części z nadzieniem. Po zawinięciu, krawędzią talerza kroimy na części tak, by zmieściły się na blasze. Końce dokładnie sklejamy, by nadzienie nie wydostało się na zewnątrz! Po ułożeniu na blasze rétesy, smarujemy je dokładnie śmietaną i olejem wymieszanym z jajkiem. W podgrzanym piekarniku pieczemy na złoty kolor i również w trakcie pieczenia smarujemy.

Składniki: 50 dkg kapusty, 15 dkg kolorowej fasoli, 10 dkg tłuszczu, mąka, słodka papryka, cebula, pół wędzonej golonki, sól, koncentrat pomidorowy, tymianek, pieprz mielony, liść laurowy.

Przygotowanie: Dzień wcześniej, wieczorem moczymy fasolę, kapustę kiszoną myjemy i razem z mięsem gotujemy w wodzie. Fasolę dodajemy później i gotujemy do końca. Dodajemy pomidory i zagęszczamy lekką zasmażką z papryki. Doprawiamy i zagotowujemy. Ugotowane mięso kroimy w kostkę i dodajemy do kapusty z fasolą. Serwujemy w wazie lub miseczkach.

Czy wiedzieli Państwo, że:

  • rodzinnym obiadom w Zala niemal zawsze towarzyszy zupa - najczęściej mięsna z dodatkami?
  • najczętszymi surowcami są kukurydza, ziemniaki, grzyby, okrągła marchew lub kasza gryczana?
  • pogacze urozmaicić można także kapustą bądź fasolą?
  • w rejonie Zala langosza określa się słowem „langali”?